Stationsgebied Heerhugowaard
Voor de herontwikkeling van het stationsgebied van Heerhugowaard (gemeente Dijk en Waard) maakte PIM alle informatie voor betrokkenen beschikbaar gedurende de hele planperiode. Resultaat: een ontwerp voor een onderdoorgang, interactieve workshops voor de inrichting van spoor en station, een online workshop voor klimaatadaptatie en online omgevingstafels voor projectontwikkelaars.
Hoe het was
Aan de noordzijde van het station in Heerhugowaard ligt een verouderd bedrijfsterrein. De gemeente ziet in 2015 kansen voor grootschalige woningbouw bij het station, waardoor het intercitystation en daarmee de hele omgeving, weer een impuls kan krijgen. Het is een complexe opgave. Zeker ook omdat de verkeerssituatie vereist dat er een spooronderdoorgang moet komen. Informatie-uitwisseling tussen alle ontwikkelingen wordt vermoedelijk een groot probleem en de gemeente wil uitnodigingsplanologie toepassen, waarbij de gemeente op hoofdlijnen aangeeft waar het ruimtelijk naartoe moet en projectontwikkelaars uitnodigt binnen die hoofdlijnen plannen te ontwikkelen.
Die uitnodigingsplanologie vult de gemeente in door de potentie van het gebied in kaart te brengen en meteen naar de omgeving en de markt uit te dragen: hier liggen kansen, we nodigen je uit om met ideeën te komen! De ontwikkelaars raken geïnteresseerd en gelijktijdig wordt een stedenbouwkundig plan uitgewerkt.
De uitdaging
PIM.info ondersteunt het project en wordt uitgedaagd door de gemeente: Maak in één dag een keuze voor een ontwerp van de onderdoorgang mogelijk. PIM.info plant samen met het ingenieursbureau een dag in waar alle betrokken aan deelnemen. ProRail, NS, NS stations, het hoogheemraadschap zijn present, net als alle disciplines van de gemeente: verkeer, stedenbouw, openbare ruimte.
Tien op één dag
PIM.info heeft alle relevante omgevingsinformatie ver- zameld, zodat alle uitgangspunten en randvoorwaarden in beeld zijn. Movares zit klaar om een parametrisch ontwerp van de onderdoorgang te maken. Dit ontwerp zetten we in het PIM- platform en alle betrokken specialisten kunnen direct toetsen of het voldoet aan hun wensen en basiseisen. Zo hebben we op één dag circa tien ontwerpen getoetst en lag er einde dag een gedragen voorkeursontwerp.
Iedereen beweegt mee
Ook werd duidelijk dat ProRail een opstelterrein voor treinen ten noorden van het station nodig had. Door op de kaart uit te zoomen, zagen we naast het spoor een locatie die geschikt was. Bovendien moesten twee belangrijke watergangen van het hoogheemraadschap omgeleid worden. Daarvoor organiseerden we een zelfde snelkooksessie, waar meerdere haalbare alternatieven uit kwamen, klaar voor uitwerking. Zo maakten we gezamenlijk binnen een half jaar belangrijke infrastructurele randvoorwaarden voor de gebieds ontwikkeling inzichtelijk en oplosbaar. Hiermee kon het projectteam ook de bewoners- en ondernemersparticipa tie starten. En belangrijker: er ontstond urgentie en een gevoel van ‘alle partijen denken mee, bewegen mee en er zijn oplossingen mogelijk’.
Ondertussen hadden projectontwikkelaars mooie schetsen voor de ontwikkeling gemaakt. De gemeente zette het PIM-platform in, zoomde in op de desbetreffende locaties en kon aangeven waarmee de ontwikkelaars rekening moesten houden om hun plannen te kunnen uitvoeren. De projectontwikkelaars kregen zo snel en transparant alle randvoorwaarden voor de ontwikkeling in beeld en konden aan de slag.
Praktijk versterkt planvorming
Gedurende het ontwikkelproces werd het PIM-platform ingezet voor toetsing van alle plannen. Meerdere ontwikkelaars waren gelijktijdig bezig met de doorontwikkeling, terwijl ook aan de uitwerking van de spooronderdoorgang werd gewerkt. De raakvlakken tussen de verschillende deelprojecten werden met het PIM-platform letterlijk zichtbaar gemaakt.
Ze werden direct geanalyseerd en er werden meteen oplossingen bedacht en ingevoerd. Gelijktijdig werkte de gemeente het stedenbouwkundig plan uit. De praktijk versterkte hier de planvorming. In de praktijk loop je immers tegen problemen aan, de mogelijke oplossingsvarianten leg je vast in het stedenbouwkundige plan. Waarna je formeel akkoord kunt vragen aan de gemeenteraad. Het gemeentebestuur en de raad zijn weer geïnspireerd doordat ze zien dat het idee buiten al concreet vorm krijgt. De gemeenteraad stelt het plan vast en maakt geld vrij voor de uitvoerbaarheid in de praktijk is aangetoond. Zo versterkt de praktijk de formele planvorming.
Kortom, we zagen in dit project dat het proces van uitnodigingsplanologie, het tegelijk betrekken van alle betrokkenen en deze voeden met betrouwbare informatie, in één keer goed ging. We zagen risico’s aankomen en knelpunten op raakvlakken werden vroegtijdig gezien en opgelost. Natuurlijk houd je discussiepunten over belangen en financiering over, die tijd vragen en lang kunnen duren. Maar in 2022 werd het eerste pand bij het station al opgeleverd. De aanbesteding voor de onderdoorgang start in 2023 en een deel van de weg wordt in de zomer van 2023 aangepast. In 2024-2025 staat het stationsgebied vol met bouwkranen die het ene na het andere project opleveren in 2025-2026.
